Son dönemlerde, sürdürülebilir bir dünya elde edebilmek adına birçok alanda çalışmalar söz konusudur. Bu noktada bireysel olarak yapabileceğimiz küçük adımlarla yaşanabilir bir dünya elde edebileceğimiz gibi günlük hayatımızda büyük yer kaplayan hizmet sektörlerinde yer alan özel sektör ve halka hizmet veren kamu yönetim alanında önemli birimlerin yapacağı hizmetler söz konusudur. Bu bağlamda, “Harekete Geç” sloganı ile 2015 yılında Dünya Liderleri 2030 yılına kadar toplamda 17 Küresel Amaç çevresinde birleşti ve harekete geçti.
Bu 17 Küresel Amaç içerisinde önemli projeler yer alıyor. Ben bu yazımda sizlere bu amaçlar içerisinde yer alan 11. Amaç olan Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar ve 17. Maddede yer alan Amaçlar için Ortaklıklar konusunda neler yapılabileceğini, neler yapıldığını belirteceğim.
Başlarken belirtmeliyim ki, bu 17 Küresel Amacın oluşturma nedeni sürdürülebilir kalkınma, ekonomi, toplum ve çevrenin kesiştiği bir noktada yer alıyor. Sürdürülebilir kalkınma sayesinde bugün toplumun ihtiyaçları karşılanırken yarın gelecek nesillerin de ihtiyaçları olacağı unutulmamalı ve bugünün ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına ödünler verilmemelidir.
Ülkemizde ve dünyamızda kırdan kente göçler uzun yıllardır devam etmektedir. Bu durum beraberinde kentleşmeyi getirir. Kentlerde özellikle yerleşme konusunda büyük sorunlar doğmaktadır. Göçler sonucunda çözülemeyen gecekondulaşma, banliyö yaşantılarına neden olması sonucunda kentlerin doğal ekosistemler azalmaya hatta yok olmaya yüz tutar. Bu olumsuz koşulları azaltmak amacıyla sürdürülebilir kent kavramı oluşturulmuştur. Bu çerçevede, 2030 yılına kadar şehirlerin ve insanların yerleşim halinde bulunduğu yerlerin güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir bir şekilde yapılması hedeflenmektedir. Ülkemizin de Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren önemli sorunlarından olan gecekondulaşma sorunu ve enerji ihtiyaçlarının artmasından doğan çevre kirliliği problemleri çözülmesi gereken en acil sorunlar arasındadır. Bu noktada, temel barınma hakkımızı güvenli, erişilebilir ve sürdürülebilir bir hale getirilmesi için hedefler konulmalıdır. Doğal afetlerin olumsuz etkilerini en aza indirmeye yönelik projeler yapılması, eşitsizlikleri gidermek ve karbon salınımını azaltmak amacıyla toplu taşıma ulaşım araçlarının arttırılması ve özel ulaşımlarda bisiklet gibi araçların kullanılmasına teşvik edici, bisiklet yollarının arttırılması gibi, yöntemler geliştirilmek hedeflenmektedir. Ana hedefler arasında olan eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele sağlayabilmek için en az gelişmiş ülkelerin desteklenmesi de sürdürülebilir kentler adına alınan hedefler arasında yer almaktadır. Bu aşamada bu hedefleri sağlayabilmek için özellikle belediyelerin öncülük ederek “sürdürülebilir kent” projeleri gerçekleştirebilmektedir. Devletlerin bu konuda yerel yönetimleri desteklemek için ödül yöntemi geliştirebilirler. Bu sayede hem tüm vatandaşların hayatlarına olumlu etki sağlayabilecek temiz, yeşil çevrelerde, ulaşımı kolay, doğal afetlere dayanıklı konutlarda sürdürülebilir hayat sürmeleri sağlanabilecektir.
Öte yandan, amaçlar için ortaklık maddesine dayalı olarak, özel ve kamu sektörleri iş birliği içerisine girerek sürdürülebilir kalkınmayı desteklemelidir. Bu konuda teknoloji, ticaret ve politik konularda atılması gereken adımlar küresel amaçlar içerisinde derin bir şekilde açıklanmıştır. Büyük etki alanına sahip olabilecek sivil toplum örgütlerinin değerleri bilinmelidir. 2030 yılına kadar sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin sağlanabilmesi için iş birlikleri yapılmalıdır. Bu bağlamda ülkemizde yapılan önemli adımlardan bir tanesi, Kanal İstanbul projesi adına İş Bankası, Yapı Kredi, Garanti Bankası gibi önemli altı bankanın finansal destek sağlamayacaklarını belirtmeleridir. “Türkiye’nin en büyük altı bankasının imzaladığı küresel sürdürülebilirlik anlaşmasının Kanal İstanbul’u finanse etmesinin önünde engel olduğunu” ifade ederek hedefler için ortaklıklar amacı çerçevesinde attıkları bu adım ile hem ülkemiz hem de dünyamız adına sürdürülebilir hayatlar kurmaya yönelik olarak görülebilir. Diğer bir taraftan kampanyası devam eden ve gerçekleşebilmesi için hedeflerine yönelik ortaklık gerektiren “Plastiksiz kargo” kampanyası ile kargolarda oluşturulan plastik atıkları aza indirerek veya dönüşümlü paketler ile kargolama yaparak sürdürülebilir bir dünya adına bir adım atılabilmektedir.
Tüm bunları düşünerek, hepimizin aynı gemide olduğu unutulmamalıyız ve bu hedeflerin hepsi evrenseldir. Sürdürülebilir kalkınma adına büyük adımlar atabilmek için yapılan bu küresel ortaklık ile özel şirketler ve devlet kurumları değişimler yapmaktadır. Ancak bu noktada senin ve benim yapacağım küçük adımlar da çevremizi ve dünyamızı koruyarak, sürdürülebilir bir hale getirerek gelecek nesillere daha kaliteli bir hayat bırakabiliriz. Ben yapamam, bu hedefler çok büyük demeyin siz alışverişe bisikletle giderseniz, kargo paketlerinde dönüştürülebilir paket tercihi yapan işletmeleri tercih ederseniz dünyamızın, havamızın kalitesi değişebilir.
Yazıda bahsettiğim Plastiksiz kargo kampanyasına destek vermek isterseniz: www.change.org/plastiksiz-kargo-istiyoruz
Küresel Amaçları ve gelişmeleri yakından takip etmek isterseniz: www.kureselamaclar.org/
